Podatek dochodowy to jeden z najważniejszych elementów prowadzenia własnej działalności gospodarczej. W księgach handlowych często pojawia się również pojęcie odroczonego podatku dochodowego, który jest przyczyną pojawienia większej liczby problemów. Ten rodzaj opłaty jest uważany za flagowy przykład typowych zawiłości prawno-podatkowych. Jednak w rzeczywistości jego zrozumienie nie jest zbyt skomplikowanie.

Czym jest podatek odroczony dochodowy? Jak się go nalicza? Kto jest zobowiązany do jego opłaty? Oto najważniejsze informacje o tym podatku, które z pewnością przydadzą się młodym przedsiębiorcom!

Czym jest podatek dochodowy odroczony?

Podatek dochodowy odroczony wykazuje ścisłą korelację ze standardowym podatkiem dochodowym. Jest to bowiem część składowa podatku dochodowego, która wpływa na rozliczenie finansowe w danym okresie. Podział podatku dochodowego na część bieżącą (fiskalną) i odroczoną pozwala w łatwiejszy sposób operować otrzymanymi sumami. Część odroczona podatku to nic innego opłata zależna od różnicy posiadanych aktywów i straty finansowej w kwartale lub innym okresie rozliczeniowym. Wystąpienie odroczonego podatku dochodowego jest zależne od różnic przejściowych. Dokładny zapis prawny i definicja podatku odroczonego została zawarta również w artykule o numerze 37 w Ustawie o rachunkowości.

Czym są dodatnie oraz ujemne różnice przejściowe?

Wyróżnia się dwa rodzaje różnic przejściowych – dodatnie i ujemne. Różnice przejściowe dodatnie skutkują powstaniem kwot, które zwiększają podstawę opodatkowania dochodowego w przyszłości, natomiast ujemne zmniejszają. Czym oba rodzaje różnic przejściowych się charakteryzują?

Podatek odroczony – dodatnie różnice przejściowe

Efektem wyszczególnienia różnic przejściowych dodatnich jest zwiększenie podstawy opodatkowania w nadchodzących okresach rozliczeniowych. Sytuacja taka ma miejsce w momencie, gdy aktywa rozliczane z tytułu podatku dochodowego mają większą wartość niż przyjęty wymiar podatkowy lub wartość bilansowa jest niższa niż składnik zobowiązań. Pod tymi tajemniczymi pojęciami kryje się nic innego jak powstanie dodatkowego przychodu lub formy aktywów, które nie były brane pod uwagę w planie podatkowym. Od tej właśnie nadwyżki powstaje dodatnia różnica przejściowa, która jest prawdziwą zmorą wielu dużych przedsiębiorców.

Podatek odroczony – ujemne różnice przejściowe

Zdecydowanie bardziej korzystna dla przedsiębiorców sytuacja ma miejsce podczas powstawania ujemnych różnic przejściowych. Są one wynikiem redukcji kwot, które skutkują w końcowym rozrachunku obniżeniem podstawy opodatkowania. Sytuacja taka ma miejsce w momencie realizacji wartości bilansowej aktywów lub jego niższego wymiaru w stosunku do wartości podatkowej. Warto jednak pamiętać, że za powstawanie ujemnych różnic przejściowych odpowiadają głównie zobowiązania nieujęte w księgach rachunkowych. Z tego powodu obniżenie kwoty opodatkowania może być również spowodowane zmianą w obrębie kosztów niepowiązanych z prowadzoną działalnością. W takiej sytuacji aktywa te również są wliczane do bilansu, dlatego efektem może być uzyskanie korzystniejszego opodatkowania.

Zasady funkcjonowania odroczonego podatku dochodowego

Funkcjonowanie podatku odroczonego nie oznacza jednak faktu, że każda działalność gospodarcza musi być rozliczana z tego tytułu. W Ustawie o rachunkowości wyszczególniono konkretne wytyczne, które wpływają na konieczność lub zwolnienie z tego obowiązku. Wyróżnia się zatem trzy warunki, z których przekroczenie przynajmniej dwóch jest równoznaczne z koniecznością ewidencjonowania rezerw z tytułu odroczonego podatku dochodowego.

Pierwszy z nich określa ilość osób zatrudnionych na przestrzeni roku pracy. W wartość 50 osób wliczane są pełne etaty, natomiast w przypadku pracowników wykonujących obowiązki na pół lub ćwierć etatu ilość ta się sumuje. Do opłacanie podatku odroczonego zobowiązane są również przedsiębiorstwa, których przychody netto w ciągu roku przekroczyły 51 milionów złotych. Dochód ten w każdym z przypadków powinien pochodzić ze sprzedaży towarów, na przykład w sklepie. Ostatnia wytyczna to 25,5 miliona złotych, czyli łączna suma aktywów na koniec roku obrotowego.

Warto jednak pamiętać, że do ewidencjonowania rezerw i aktywów z tytułu podatku dochodowego są zobowiązane wyłącznie te przedsiębiorstwa, które przekroczyły dwie z trzech powyższych wytycznych. Wypełnienie tylko jednej normy zwalnia z tego obowiązku. Każda reguła posiada swoje wyjątki i w tym przypadku z podatku dochodowego odroczonego zwolnione są przedsiębiorstwa organizacyjne, do których należą placówki bankowe, pieniężne i płatnicze.

Odroczony podatek dochodowy – co warto wiedzieć?

Kwestia odroczonego podatku dochodowego jest przerażająca dla wielu młodych przedsiębiorców. W rzeczywistości ewidencjonowanie różnic przejściowych obowiązuje praktycznie wyłącznie właścicieli dużych biznesów. Zadania związane z odroczonym podatkiem dochodowym są wówczas zlecane odpowiednim działom księgowym. Małe i średnie firmy nie mają obowiązku rozliczania się z różnic w aktywach i stratach finansowych.